Zawód architekta w XXI wieku – Wyzwania i zagrożenia
Rynek architektoniczny na przełomie ostatnich kilkudziesięciu lat bardzo się zmienił. Współcześni architekci muszą stawiać czoło wielu zawodowym wyzwaniom. Począwszy od metod tworzenia projektu po indywidualne, modernistyczne podejścia klientów, architekt musi odnaleźć się w nowych zadaniach.
Po ukończeniu studiów każdy architekt musi zmierzyć się z rzeczywistością, w której napotyka zupełnie odmienne projekty od tych wykonywanych na uczelni. Zamiast projektować muzea, galerie czy też nowoczesne osiedla, często należy zaprojektować mniej spektakularne obiekty, jak choćby zwykły garaż. Bez odpowiedniej wiedzy i doświadczenia zadanie to może stanowić nie lada wyzwanie.
Rozpoczynając indywidualną karierę w branży architektonicznej(poprzez otwarcie własnego biura) już na starcie przychodzi pierwszy ważny wybór, czy decydujemy się na pracę z zakresu zleceń indywidualnych, czy też wkład w kreowanie bardziej komercyjnych obiektów. Podejmując tę ważną decyzję warto szczegółowo przeanalizować zarówno wady, jak i zalety poszczególnych dziedzin oraz wziąć pod uwagę swoje zainteresowania i predyspozycje. Nie należy zapominać także o dokładnej analizie potrzeb rynku. Wybranie kierunku działań jest także z pewnego punktu widzenia zagrożeniem. Źle dobrana ścieżka kariery może przynieść skutki odwrotne od oczekiwanych.
Własna działalność często jest powiązana z pewnego rodzaju zagrożeniem, jakim są indywidualne godziny pracy. Niestety w natłoku obowiązków i zleceń często skutkuje to notorycznymi nadgodzinami. Oczywiście wpływa bezpośrednio na wydajność pracy, powodując długotrwałe zmęczenie a także rzutuje na zdrowie i relacje rodzinne.
Wyzwaniem dla biura projektowego jest utrzymanie oferowanych usług na jak najwyższym poziomie. Warunkuje to zdobywanie i utrzymanie potencjalnych klientów. Przy dużej konkurencji na rynku ważne są takie aspekty, jak: wysokie kwalifikacje architekta, szybkość w wykonaniu zadania, kwestie finansowe, zakres oferowanych usług oraz bardzo duża presja czasu.
Jednym z istotnych wyzwań, z jakim zmierzy się każdy w tej branży jest postęp techniki. Coraz nowsze technologie, na których opiera się świat zmuszają do ciągłego doskonalenia swoich umiejętności w tej dziedzinie. W dawnych czasach podstawą wykonania projektu był papier i ołówek. Dzisiejszy rynek oferuje szereg programów, aplikacji oraz gadżetów, umożliwiających tworzenie nie tylko dokumentacji 2D, ale szereg zaawansowanych prezentacji w postaci modelu 3D takich jak wirtualny spacer, animacje czy fotorealistyczne wizualizacje, których coraz częściej oczekują inwestorzy.
W pracy architekta niezwykle istotne są warsztaty i szkolenia, dzięki którym może on nabywać nowe kwalifikacje. Osoby dopiero wchodzące na rynek pracy są z reguły odpowiednio przeszkolone w zakresie obsługi oprogramowania, ale mają małe doświadczenie w zakresie projektowania. Z kolei osoby z dużym stażem pracy mogą być nieco w tyle z nowinkami technicznymi. Wyzwaniem jest więc wielokierunkowa edukacja. Niestety uczestniczenie w wielu szkoleniach wiąże się z poświęceniem cennego czasu oraz nakładami finansowymi, co może skutecznie zniechęcać do tego typu aktywności, a przez to stanowić zagrożenie dla utrzymania konkurencyjnej pozycji na rynku.
Architektura to też dziedzina, w której obowiązują ciągle zmieniające się trendy, dlatego na bieżąco należy śledzić wszelkie nowinki i poszerzać swoje horyzonty. Często indywidualne podejście do projektu wiąże się z koniecznością sprostania wymaganiom stawianym przez klienta, jakim jest połączenie różnych stylów, często nowoczesnych z tradycyjnymi. Konieczna jest wtedy nie tylko dobra znajomość kanonów architektonicznych, ale też duże doświadczenie pozwalające na swobodne odwzorowanie zamierzonej formy. Zawsze należy pamiętać o roli tworzenia otoczenia zarówno w środowisku miejskim, jak i wiejskim. Każdy wdrażany projekt może zaburzyć spójność istniejących już budynków, jeżeli jego forma będzie znacznie odbiegać od pozostałych. Ważne jest zachowanie równowagi między indywidualnością a misją zachowania spójności otoczenia. Dlatego też wyzwaniem dla architekta jest wizja w kontekście indywidualnym i całościowym.
Nie można również zapomnieć o nieustannej analizie przepisów, rozporządzeń i ustaw. Tworzeniu i utrzymywaniu relacji biznesowych z biurami z innych branż ( wod-kan, elektrycznej, konstrukcyjnej, BHP, pożarniczej, geodezyjnej, geologicznej). Niezmiernie ważne jest przygotowanie inwestycji – projektu pod kątem formalno-prawnym celem uzyskania decyzji administracyjnych – głównie pozwoleń na budowę.
Pamiętajmy, iż zawód architekta jest w dzisiejszych czasach zawodem – interdyscyplinarnym, a samo wykształcenie techniczne – inżynieryjne nie wystarcza już do prowadzenia biura. Wskazana jest również podstawowa wiedza z zakresu psychologii i socjologii – zawłaszcza w trakcie współpracy z klientem.